Tuyển Tập Truyện Lịch Sử Hoài Anh - Quyển 5: Ngựa Ông Đã Về (Tiểu Thuyết Lịch Sử)

Nhà thơ đi bộ và tuyển tập 16 cuốn truyện lịch sử VN
TT - Nhà thơ đó là Hoài Anh, một người cả đời không thể tự lái một chiếc xe dù là xe đạp, mà chỉ cuốc bộ. Lặng lẽ, bền bỉ, trong khoảng 50 năm cầm bút thì có hơn 30 năm Hoài Anh viết truyện lịch sử.

Với vốn Hán - Nôm và tiếng Pháp khá giỏi, cộng với việc có thể đọc thông thạo nhiều ngoại ngữ khác, Hoài Anh là một số trong ít nhà văn VN tinh thông sử Việt với sự chắc chắn cùng kiến văn rộng rãi.

Trong 16 cuốn truyện lịch sử VN (vừa được NXB Văn Học ấn hành, tháng 9-2006) thì có hai tập truyện, còn lại là các tập tiểu thuyết. Bắt đầu từ thời Hai Bà Trưng với tiểu thuyết Mê Linh tụ nghĩa, Hoài Anh đã tái hiện chân dung, thân phận những người phụ nữ những năm đầu thế kỷ thứ I của nước ta.

Viết chi tiết, sinh động, tái hiện không khí lịch sử cùng phong hóa dân tộc qua mỗi thời kỳ một cách tinh tế. Đó là thế mạnh của Hoài Anh thể hiện qua tiểu thuyết lịch sử. Tiếp theo Mê Linh tụ nghĩa là các tập sách: Tấm long bào, Như Nguyệt, Ngựa ông đã về, Đất Thang Mộc I, II, Lời thề lửa, Mưu sĩ của Quang Trung: Trần Văn Kỷ, Vua Minh Mạng, Chiến lũy Tháp Mười, Nguyễn Thông vọng mai đình.

Hoài Anh cho biết ông còn dăm cuốn tiểu thuyết lịch sử đang viết, chuẩn bị in. Những cuốn tiểu thuyết lịch sử sẽ là những tác phẩm cuối cùng trong đời văn của ông, mặc dù Hoài Anh luôn “thú nhận” thể loại ông thích nhất vẫn là thơ.

“Nhưng không sao cả, tiểu thuyết là thể loại có khả năng dung chứa tất cả: thơ ca, khảo cứu, phê bình, tiểu luận... Thêm nữa, tiểu thuyết chuyển tải tốt nhất cảm giác sống, những trăn trở nhân tình thế thái, mà càng sống lâu con người ta càng thấm...” - Hoài Anh tâm sự.

(Ngày 07/07/2007)

Thêm một “bí ẩn” của Phùng Quán được giải mã

TT - Trong thế giới văn nghệ thường có những “bí ẩn” mà nhiều năm sau vẫn thực - hư không tường. Như ai mới thật là người yêu của Hàn Mặc Tử? “T.T.Kh.” thật ra là ai?...

Những năm gần đây, nhân vật “Em” trong Trăng hoàng cung - tiểu thuyết tình 13 chương của Phùng Quán là một cô gái Huế nào đó có thật hay chỉ là “nàng thơ” tưởng tượng của thi sĩ?

Cô gái Huế ấy là ai mà đến nỗi Phùng Quán sau “Một đời lao lực /Một đời cay cực...” (chương 7), khi đã ngoài 50 tuổi, vẫn bị “tiếng sét” ái tình thu mất hồn vía, ngày đêm bám theo nàng đến nỗi khi nàng tức giận không muốn cho anh ngồi lâu thì tôi xin đứng/Cùng với cây chổi em dựng ở xó nhà.../Đứng trong xó nhà cũng không được đứng/ Thì tôi xin ra đứng trước hiên…; vẫn không được thì xin ra ngoài ngõ, rồi ra đầu đường; không được nữa thì “... xin chết/Nhưng tôi không nói lời vĩnh biệt/Vì tôi tin tôi sẽ hồi sinh…” (chương 13).

Ngay từ câu kết chương 2, tác giả cũng đã thốt lên: Cảm tạ em/Tôi đã hồi sinh...

Một số độc giả có thể đã đọc Trăng hoàng cung trong tập Thơ Phùng Quán (NXB Hội Nhà Văn, 1995) hoặc trong tập Nhớ Phùng Quán (NXB Trẻ, 2003). Lần này, tiểu thuyết tình hiện ra như mới, lộng lẫy và sâu thẳm hơn, không chỉ nhờ có thêm những minh họa đẹp của họa sĩ Đinh Cường và những bức ảnh của Phạm Bá Thịnh, mà chính nhờ từng trang sách còn được chiếu rọi, óng ánh qua hồi ức “Phùng Quán viết Trăng hoàng cung” của nhà văn Hà Khánh Linh (tác giả của Thúy và nhiều tiểu thuyết khác).

Mấy năm trước, khi thấy rất nhiều văn hữu viết về Phùng Quán (sau tập hợp thành cuốn Nhớ Phùng Quán), Hà Khánh Linh, với nụ cười khá điệu đàng và cặp mắt lim dim (Nắng cố đô nàng cười dim mắt/Ôi nụ cười nghiêng thành cổ hoàng cung - chương 6), bảo: “Linh chưa viết nhưng rồi sẽ có lúc...”.

Cho đến hôm nay, với tình thương yêu và quí trọng nhà văn - chiến sĩ - đồng hương vừa được tặng Giải thưởng Nhà nước, bằng những trang hồi ức chân thật, xúc động, chi tiết đến từng ngày, từng giờ những lần gặp Phùng Quán trong thời gian ông viết Trăng hoàng cung ở Huế, Hà Khánh Linh không chỉ đã giải mã bí ẩn “cô gái Huế trong Trăng hoàng cung là ai” mà còn giúp chúng ta có thêm một chân dung “cận cảnh” của Phùng Quán.

Cuộc gặp gỡ thân thiết giữa bộ ba Phùng Quán - Vũ Bội Trâm - Hà Khánh Linh về sau làm cho tác phẩm quả là một chuyện tình lãng mạn và thật đẹp.

Trong tình yêu, Phùng Quán cũng “quyết liệt” như từng tuyên ngôn về sứ mệnh Đi trọn đời trên con đường chân thật của nhà văn. Đặc biệt, dù Trăng hoàng cung có thể gọi là một chuyện... “ngoại tình”, thi sĩ vẫn tỏ ra là người chung thủy trong tình yêu cũng như trong con đường sáng tạo của mình.

Nguyễn Khắc Phê