Giỏ hàng rỗng
Tính cách người Mỹ trong 'Đám đông cô đơn'
Đám đông cô đơn (The Lonely Crowd) là tác phẩm xã hội học nổi tiếng của nhà nghiên cứu không bằng cấp David Riesman (người Mỹ) cùng hai cộng sự Nathan Glazer và Revel Denney. Đây cũng là một trong những cuốn sách có ảnh hưởng nhất thế kỷ 20, bản gốc ra vào năm 1950. Bản tiếng Việt của Thiên Nga xuất bản năm 2013.
Cuốn sách được coi là nghiên cứu có tính bước ngoặt về tính cách người Mỹ, về sau cũng là cơ sở xã hội học để các dân tộc khác cùng soi chiếu. Cũng chính cuốn sách này (bán chạy, tiêu thụ đến hơn triệu bản) khiến các thuật ngữ "nội tại định hướng" và "ngoại tại định hướng" trở nên quen thuộc.
Trong chương 12, Thích nghi hay độc lập, tác giả nêu ra 3 kiểu người phổ quát trong xã hội: thích nghi, lệch lạc và độc lập. 3 kiểu người này ứng với 3 thuật ngữ: truyền thống định hướng, nội tại định hướng và ngoại tại định hướng.
Phẩm chất thích nghi được lấy làm chuẩn, là truyền thống, điển hình, dành cho "người bình thường". Vậy nên, con người ta thích nghi được với hoàn cảnh là một điều không lấy gì làm lạ.
Với từ lệch lạc, Riesman nghiêng về nghĩa "không theo quy tắc, phóng túng", nhưng ông thận trọng không nhấn mạnh ở nghĩa "kém về khả năng thích nghi", vì ông tôn trọng những nền văn hóa đánh giá cao sự lệch lạc, vượt ra ngoài khuôn khổ.
Còn người độc lập, nếu nghe khái niệm của Riesman thì vô cùng lý tưởng, là người "có thể tuân thủ các chuẩn mực hành vi của xã hội mình, nhưng được tự do quyết định xem có tuân thủ hay không". Những người có chút bản sắc và mong muốn phá cách nên đi theo con đường này.
Giọng văn dịch có chút khô cứng nhưng nội dung tương đối dễ hiểu: không ai cả đời chỉ sống một kiểu thích nghi, lệch lạc hoặc độc lập. Con người thay đổi theo từng hoàn cảnh. "Nói quá lên thì, ngay đến một người mất trí cũng không phải là kẻ lệch lạc trong mọi mặt đời sống; một người độc lập cũng không hoàn toàn độc lập... Dẫu vậy, chúng ta vẫn có thể mô tả một cá nhân theo cách một phương thức thích nghi chiếm ưu thế" - Riesman viết.
Đám đông cô đơn có tiêu đề bay bổng nhưng là tác phẩm học thuật nghiêm túc và kỳ công, là công trình để đời của tác giả. Suốt 20 năm, từ cuối thập niên 50 đến cuối thập niên 70, Riesman giảng dạy ở Đại học Harvard về chuyên đề nổi tiếng: Tính cách Mỹ và cấu trúc xã hội.
(Báo thethaovanhoa.vn giới thiệu 27/10/2013)
Mi Ly
Thể thao & Văn hóa
Các tin đã đưa
- Hy vọng và phục hồi- Cách nhìn của một bác sĩ về ung thư (Mar 31, 2015)
- 'Bến xe', câu chuyện của hai tâm hồn đồng điệu (Nov 26, 2013)
- Bến xe - câu chuyện tình yêu cao cả (Nov 21, 2013)
- 'Săn cá thần' cùng Đặng Thiều Quang (Nov 15, 2013)
- Nỗi cô đơn của vận may (Nov 14, 2013)
- Tấm chân tình trong 'Mệnh phượng hoàng' (Nov 5, 2013)
- Trọng tử - con sâu nhỏ oằn mình vì yêu (Nov 1, 2013)
- Tâm tính đàn ông qua 'Xóa dấu vết trước khi về nhà' (Oct 31, 2013)
- Tính cách người Mỹ trong 'Đám đông cô đơn' (Oct 30, 2013)
- Đọc sách 'Bảo Ninh - Những truyện ngắn': Nỗi buồn không phải của chiến tranh (Oct 29, 2013)
- Tiểu thuyết ‘Lần đầu thấy trăng’ của Võ Diệu Thanh: Cái nhìn ‘thấu thị’ về giáo dục (Oct 29, 2013)
- Những màu khác: đọc và viết giữa hai thế giới (Oct 26, 2013)
- 'Duyên - phận' trong 'Ai hiểu được lòng em' (Oct 23, 2013)
- Giải mã các giai thoại 'Chuyện tình nghệ sĩ' (Oct 21, 2013)
- 'Ăn uống nói cười & khóc' kiểu Trần Huiền Ân (Oct 21, 2013)
- Cuốn sách vừa tếu vừa nóng bỏng (Oct 15, 2013)
- Khi người trẻ nói dối để kiếm tiền (Oct 15, 2013)
- Tọa đàm về tùy bút, tạp văn Tràng Thiên (Oct 12, 2013)
- Những nhánh xương nhọn (Oct 3, 2013)
- Những câu chuyện sinh động về Hà Nội (Oct 3, 2013)
- Nhặt lên phố phường (Oct 3, 2013)
- Lá rơi trong thành phố (Oct 3, 2013)
- Trẻ em chơi (Oct 3, 2013)
- Đọc sách về Sơn Nam: Người Nam Bộ cũng có chút tự ti (Oct 1, 2013)
- Triết gia Plato và thú mỏ vịt rủ nhau đi nhậu (Sep 27, 2013)
- Em gói yêu thương trong Một miếng ngọt ngào (Sep 25, 2013)
- Bao ân tình vừa đi qua phố (Sep 25, 2013)
- 'Phượt thủ' Giorgio Bettinelli: Chỉ là cưỡi… Vespa xem hoa! (Sep 23, 2013)
- Nguyễn Việt Hà nói về 'Con giai phố cổ' (Sep 21, 2013)
- Chuyện tình anh em nuôi trong 'Nếu không là tình yêu' (Sep 20, 2018)