Sách về cách nuôi dạy con của người Nhật

"Chờ đến mẫu giáo thì đã muộn" là một trong những tác phẩm về nuôi dạy trẻ được cha mẹ Nhật yêu thích nhất. Cuốn sách xuất bản lần đầu năm 1971, sau này được biên soạn lại và tái bản vào năm 2008. Những lý thuyết trong cuốn sách đã được cha mẹ Nhật áp dụng để nuôi dạy con cái mình.

Tác giả Ibuka Masaru là người sáng lập tập đoàn Sony đồng thời là một nhà nghiên cứu giáo dục. Dựa trên những nghiên cứu về sinh lý học của não bộ và di truyền học, ông khẳng định sự phát triển về trí tuệ và năng lực của trẻ được quyết định trong giai đoạn từ 0 đến 3 tuổi, giai đoạn này là "thời kỳ thích hợp" để "nuôi dạy một đứa trẻ trở nên ngoan ngoãn, vui vẻ, có trí tuệ thông minh và khỏe mạnh". Từ đó, ông đưa ra những giải pháp giúp các bậc cha mẹ tạo ra môi trường để trẻ có thể phát huy hết khả năng của mình trong "giai đoạn vàng" của sự phát triển trí tuệ.

Ibuka Masaru đã chỉ ra những khả năng kinh ngạc của trẻ mà có thể nhiều cha mẹ chưa biết như trẻ ba tháng tuổi có thể cảm nhận được nhạc của Bach, trẻ sáu tháng tuổi có thể học bơi, giáo dục sớm có thể giúp trẻ khiếm thính nghe được... Theo tác giả, sẽ thật đáng tiếc nếu như cha mẹ bỏ qua giai đoạn vàng này bởi đến năm 6 tuổi, khả năng tiếp thu diệu kỳ của trẻ sẽ biến mất.

Các ví dụ trong "Chờ đến mẫu giáo thì đã muộn" trực quan và thực tiễn. Tác giả đề xuất cha mẹ nên trò chuyện với trẻ và đọc truyện cho trẻ nghe từ lúc lọt lòng; cho trẻ nghe nhạc và học nhạc từ sớm; dạy chữ sớm cho trẻ; dẫn trẻ đi dạo, đi công viên, viện bảo tàng; để trẻ tự lập, tự xúc ăn và làm vệ sinh cá nhân chứ không làm thay trẻ.

Những hiểu lầm của cha mẹ với con cái trong đời sống hàng ngày được tác giả phân tích và cha mẹ sẽ hiểu được tâm lý của con mình thông qua những bài viết như khen ngợi trẻ tốt hơn là la mắng, sáu nguyên nhân trẻ hay hờn dỗi, cười khuyết điểm của trẻ sẽ khiến trẻ tổn thương mãi mãi...

"Chờ đến mẫu giáo thì đã muộn" còn trình bày quan điểm dạy con trước hết phải dạy mẹ, theo đó, chỉ khi mẹ thay đổi tư duy thì mới có thể nuôi dạy con tốt. Bên cạnh việc chỉ ra những sai lầm trong tư duy dạy con hiện nay của mẹ (thiếu tự tin, chạy theo quá nhiều phương pháp giáo dục nổi tiếng, chạy theo thành tích, phân biệt rõ ràng giữa nuôi và dạy), tác giả đưa ra những nguyên tắc mà mẹ có thể áp dụng để thay đổi cách nghĩ của chính mình: Mẹ phải có mục tiêu lâu dài, mẹ nhìn con để học tập, người mẹ quan trọng hơn người cha trong việc nuôi dạy con người, không bỏ dở chừng trong việc dạy con, con cái không phải là vật sở hữu của cha mẹ.

Với cuốn "Chờ đến mẫu giáo thì đã muộn" của Ibuka Masaru, các bậc phụ huynh sẽ có cái nhìn đúng đắn về việc cần thiết phải giáo dục sớm để con phát triển toàn diện và bộc bộ được hết khả năng của mình.

(Báo vnexpress.net giới thiệu ngày 2/11/2013)

Song Ngư